Skład chemiczny bursztynu

 

Skład chemiczny bursztynu bałtyckiego nie został jeszcze w pełni wyjaśniony. Główna trudność polega stąd, że bursztyn nie daje się całkowicie rozpuścić w żadnym ze znanych rozpuszczalników; zaś właśnie rozpuszczanie związku jest zwykle pierwszym koniecznym krokiem przed dalszą analizą (np. chromatografia cieczowo - gazowa).

Wszelkie znane analizy chemiczne dotyczą jedynie tej części bursztynu, która daje się przeprowadzić w roztwór. W niewielkim stopniu bursztyn rozpuszcza się w alkoholu etylowym (do 25% masy), terpentynie
(17-25%), benzenie (21%), pirydynie (25%), eterze etylowym (18 - 23%).Wiemy, że w głównej swej masie bursztyn jest polimerem kwasów żywicznych. Polimer jest to łańcuch połączonych cząsteczek,(monomerów) i dwa alternatywne wzory takich łańcuchów zostały zaproponowane przez Rottlandera oraz Goucha i Millsa.

Kwas bursztynowy (C4H604) jest niewielką, ale bardzo ważną cząsteczką, stanowiąca 3 -8% masy bursztynu bałtyckiego. Jest go najwięcej w bursztynie białym - kościaku, a także w zewnętrznej, zwietrzałej korze. Wszystkie znane żywice kopalne można podzielić na retynity o zawartości 0 -3% kwasu bursztynowego, oraz sukcynity posiadające go więcej, 3-8%.Do sukcyniyów należą generalnie wszystkie rodzaje bursztynu bałtyckiego, tzn. poza "naszym" również bursztyn z Sambii, z Bitterfeldu, z Danii, z Ukrainy.

Do retynitów należą prawie wszystkie inne żywice kopalne, w tym tak sławne jak bursztyn libański, bursztyn kanadyjski i dominikański. Czy dany bursztyn jest retynitem, czy sukcynitem, można się przekonać robiąc analizę widma sproszkowanej i sprasowanej próbki bursztynu. Jeżeli przy długości fali świetlnej 8,3 mm wystąpi charakterystyczne ramię to mamy do czynienia z sukcynitem. Ta cecha wyróżniła bursztyn bałtycki wśród innych. Pozwoliła ona np. zidentyfikwać znaleziska archeologiczne z bursztynu jako pochodzące z regionu bałtyckiego i tym samym odtworzyć historię handlu bursztynem przez człowieka od czasów najdawniejszych. W dawnej literaturze niekiedy rezerwowano samą nazwę bursztyn dla bursztynu bałtyckiego, pozostałe zaś rodzaje określając terminem żywic kopalnych.

Podsumowując, wydaje się, że na danym terytorium w tym samym czasie różne gatunki drzew wytwarzały żywice, która później utrwaliła się jako bursztyn. W przypadku bursztynu bałtyckiego jednak ogromna ilość żywicy pochodziła od tajemniczej sosny Pinus succinifera - czymkolwiek nie okazałaby się ona w przyszłości.

 

Może zainteresować Cię także: Bursztyn - pochodzenie i występowanie

Polecamy również: Jakie są kolory bursztynu